W świecie baz danych open source od dwóch dekad trwa nieprzerwana rywalizacja PostgreSQL vs MySQL. Oba systemy są dojrzałe, stabilne i szeroko stosowane, ale różnią się filozofią projektową, modelem zgodności ze standardem SQL, mechanizmami transakcyjnymi i możliwością rozbudowy. Poniższe opracowanie stanowi porównanie, oparte na architekturze, wydajności, bezpieczeństwie i praktycznych zastosowaniach.
Architektura i zgodność z SQL
PostgreSQL od początku swojego rozwoju (lata 80., Uniwersytet Kalifornijski w Berkeley) był projektowany jako obiektowo-relacyjny system zarządzania bazą danych, zgodny z kolejnymi wersjami standardu SQL (obecnie SQL:2016).Oferuje pełną implementację klauzul, funkcji okienkowych, podzapytań korelowanych, CTE, tabel tymczasowych i materializowanych widoków. Dodatkowo wspiera typy złożone, dziedziczenie tabel, a także możliwość tworzenia własnych operatorów i indeksów.
MySQL pierwotnie stworzony z myślą o prostocie i wydajności w środowiskach webowych, był początkowo relacyjnym silnikiem o ograniczonej implementacji SQL. Dopiero wprowadzenie silnika InnoDB zapewniło pełną obsługę transakcji i zgodność z ACID.Mimo wielu udoskonaleń, MySQL wciąż nie implementuje części zaawansowanych elementów standardu SQL (np. pełnej obsługi CHECK CONSTRAINT, zagnieżdżonych transakcji czy pełnego MVCC).
Mechanizmy transakcyjne i spójność danych
PostgreSQL
PostgreSQL stosuje Multi-Version Concurrency Control (MVCC) — mechanizm pozwalający wielu transakcjom działać równolegle bez blokowania odczytów.Każda zmiana tworzy nową wersję wiersza, a transakcje widzą spójny „snapshot” danych z momentu rozpoczęcia transakcji.Dzięki temu PostgreSQL zapewnia pełną izolację transakcji (w tym tryb serializable), co ma kluczowe znaczenie w aplikacjach finansowych i analitycznych.
MySQL
MySQL w silniku InnoDB również implementuje MVCC, ale w bardziej uproszczonej formie.Transakcje są wydajne przy prostych obciążeniach OLTP, natomiast w przypadku dużej konkurencji zapisów mogą pojawiać się problemy z eskalacją blokad.Poziom izolacji „serializable” jest implementowany za pomocą blokad, co ogranicza równoległość.
Optymalizator zapytań i indeksowanie
PostgreSQL posiada zaawansowany optymalizator kosztowy (cost-based optimizer), który analizuje rozkład danych (statystyki kolumn, korelacje, kardynalność) i dynamicznie wybiera najlepszy plan wykonania.Obsługuje wiele typów indeksów: B-tree, Hash, GIN, GiST, BRIN, SP-GiST oraz indeksy złożone i funkcjonalne.Dzięki temu PostgreSQL radzi sobie znakomicie z zapytaniami analitycznymi (OLAP), dużymi JOIN-ami i zapytaniami przestrzennymi.
MySQL, choć posiada optymalizator zapytań, jest on znacznie prostszy. System nie analizuje tak szczegółowo statystyk kolumn, przez co złożone zapytania JOIN lub podzapytania mogą działać wolniej.W MySQL podstawowym typem indeksu jest B-tree, a indeksy funkcjonalne i pełnotekstowe są dostępne tylko w określonych kontekstach (np. FULLTEXT w MyISAM lub InnoDB).
Skalowalność i replikacja
PostgreSQL
Oferuje kilka modeli replikacji:
- replikacja fizyczna (strumieniowa) – replikacja bloków WAL w czasie rzeczywistym,
- replikacja logiczna – od PostgreSQL 10, umożliwia replikowanie wybranych tabel lub zestawów danych,
- wsparcie dla narzędzi HA/Cluster, takich jak Patroni, PgPool-II, Barman, Bucardo.
PostgreSQL doskonale skaluje się pionowo (na pojedynczym hoście), a przy użyciu narzędzi zewnętrznych możliwa jest też skalowalność horyzontalna (sharding z Citus Data lub TimescaleDB).
MySQL
Domyślnie wspiera replikację asynchroniczną master–slave, a w nowszych wersjach także Group Replication oraz InnoDB Cluster z trybem quasi-synchronicznym.MySQL lepiej nadaje się do prostych, wieloserwerowych środowisk webowych, ale trudniej osiągnąć w nim spójność transakcyjną między węzłami.
Bezpieczeństwo i kontrola dostępu
PostgreSQL zapewnia bardzo granularny model bezpieczeństwa:
role i uprawnienia na poziomie schematów, tabel i wierszy (Row-Level Security),
uwierzytelnianie przez SCRAM-SHA-256, LDAP, Kerberos, SSL/TLS,
możliwość logowania i audytu z wykorzystaniem pgAudit.
MySQL oferuje standardowy model użytkowników i przywilejów (GRANT/REVOKE),jednak nie posiada natywnego mechanizmu RLS ani wbudowanego audytu transakcyjnego (wymaga rozszerzeń lub zewnętrznego logowania).
Rozszerzalność i programowalność
PostgreSQL można traktować jako platformę bazodanową, a nie tylko silnik SQL:
- obsługuje języki proceduralne: PL/pgSQL, PL/Python, PL/Perl, PL/R,
- umożliwia definiowanie własnych typów danych, operatorów i agregatów,
- wspiera dane nienumeryczne i półstrukturalne – JSONB, XML, HSTORE,
- ma rozbudowany ekosystem rozszerzeń: PostGIS, pg_stat_statements, pg_partman, TimescaleDB, HypoPG.
MySQL w zakresie rozszerzalności jest znacznie bardziej ograniczony.Obsługuje procedury składowane i wyzwalacze, ale nie pozwala na tworzenie nowych typów danych czy języków proceduralnych.
Wydajność i profil zastosowań
MySQL jest szybki przy prostych obciążeniach transakcyjnych (OLTP),szczególnie w aplikacjach webowych o dużej liczbie odczytów i niewielkiej złożoności zapytań.Dlatego idealnie sprawdza się w środowiskach PHP, WordPress, e-commerce i CRM.
PostgreSQL przewyższa MySQL w zastosowaniach, gdzie wymagana jest spójność, zaawansowane zapytania, raportowanie lub analityka danych (OLAP).Jest częstym wyborem w środowiskach finansowych, medycznych, rządowych i systemach Big Data.
Stabilność, rozwój i licencjonowanie
PostgreSQL jest rozwijany przez społeczność non-profit (PostgreSQL Global Development Group) i licencjonowany na zasadach PostgreSQL License (zgodnych z MIT/BSD).Nie wymaga żadnych zgód komercyjnych i może być swobodnie modyfikowany i dystrybuowany.
MySQL należy do Oracle Corporation – mimo że wciąż dostępny jest w wersji open source (GPL), wiele funkcji enterprise (backup, audyt, monitoring, HA) jest dostępnych tylko w wersjach komercyjnych (MySQL Enterprise Edition).Dlatego część społeczności przeszła na forki, takie jak MariaDB czy Percona Server for MySQL.
Co wybrać?
| Kategoria | Lepszy wybór |
| Złożone zapytania, raporty, OLAP | PostgreSQL |
| Proste aplikacje webowe, CMS | MySQL |
| Zgodność ze standardem SQL | PostgreSQL |
| Łatwość konfiguracji i wsparcie hostingu | MySQL |
| Skalowanie i HA | PostgreSQL |
| Rozszerzalność i elastyczność | PostgreSQL |
| Minimalne zasoby, proste wdrożenie | MySQL |
PostgreSQL to silnik klasy enterprise, zaprojektowany z myślą o zgodności ze standardami i rozbudowanych modelach danych. Oferuje pełne transakcje ACID, potężny optymalizator, bezpieczeństwo i rozszerzalność.MySQL z kolei pozostaje niezawodnym, lekkim rozwiązaniem do prostych, szybkich aplikacji webowych i systemów CMS.
Wybór pomiędzy tymi dwoma systemami nie sprowadza się do prostego „lepszy–gorszy”, lecz do dopasowania architektury bazy do profilu aplikacji.W projektach analitycznych, finansowych lub mikroserwisowych PostgreSQL ma przewagę.W projektach frontowych, blogowych i komercyjnych – MySQL nadal pozostaje wystarczająco efektywny i prosty w utrzymaniu.
Jeśli tworzysz aplikacje, w których dane są kluczowym zasobem, wymagają spójności, bezpieczeństwa i elastyczności — wybierz PostgreSQL.Jeśli zależy Ci na prostocie, integracji z popularnymi CMS-ami i minimalnym nakładzie administracyjnym — wybierz MySQL.
